Bitcoin price
€ 72231.3-4.2%
Ethereum price
€ 1378.12-8.7%
Tether price
€ 0.90742-0.1%
XRP price
€ 1.78054-4.8%
BNB price
€ 517.393-2.6%
USDC price
€ 0.89773-1.6%
Solana price
€ 102.026-5.4%
Cardano price
€ 0.54990-4.8%
TRON price
€ 0.21469-0.9%
Dogecoin price
€ 0.13931-4.8%
AERGO
€ 0.19022+56.0%
XCN
€ 0.01474+38.1%
GAS
€ 2.82885+28.1%
WEMIX
€ 0.58132+22.7%
SNT
€ 0.02012+21.2%
KEEP
€ 0.05911-30.0%
SURE
€ 0.00091-25.0%
COREDAO
€ 0.75006-22.4%
LOOM
€ 0.01886-19.4%
NKN
€ 0.01853-17.8%

08/08/22

Ο «δωδεκάλογος» της ασφάλειας στο διαδίκτυο


Πολλές είναι οι απειλές που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας χρήστης κατά την περιήγησή του στο διαδίκτυο με τους λεγόμενους web browsers (προγράμματα περιήγησης ιστού).

Μεταξύ άλλων, οι κυβερνοεγκληματίες έχουν τη δυνατότητα να ελέγξουν από απόσταση έναν υπολογιστή και να αποκτήσουν πρόσβαση στο δίκτυο στο οποίο αυτός είναι συνδεδεμένος.

Οι έξι απειλές

Σύμφωνα με τη διεθνή εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας ESET, οι έξι σημαντικότερες απειλές για ένα πρόγραμμα περιήγησης είναι:

1. Εκμετάλλευση ευπαθειών σε προγράμματα περιήγησης ή σε plugins/επεκτάσεις που μπορεί να έχετε εγκαταστήσει. Αυτή η τακτική θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κλοπή ευαίσθητων δεδομένων ή τη λήψη κακόβουλου λογισμικού. Οι επιθέσεις συχνά ξεκινούν με ένα μήνυμα ηλεκτρονικού «ψαρέματος» ή με την επίσκεψη σε μια ιστοσελίδα που έχει παραβιαστεί ή ελέγχεται από τον επιτιθέμενο (drive-by-download).

2. Κακόβουλα plugins: Υπάρχουν χιλιάδες plugins στην αγορά, τα οποία οι χρήστες μπορούν να «κατεβάσουν» για να βελτιώσουν την εμπειρία περιήγησης. Ωστόσο, πολλά από αυτά έχουν προνομιακή πρόσβαση στο πρόγραμμα περιήγησης. Αυτό σημαίνει ότι τα κακόβουλα plugins που παραποιούνται για να φαίνονται νόμιμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κλοπή δεδομένων, τη λήψη πρόσθετου κακόβουλου λογισμικού και πολλά άλλα.

3. Δηλητηρίαση DNS: Το DNS είναι το βιβλίο διευθύνσεων του διαδικτύου, το οποίο μετατρέπει τα ονόματα τομέων που πληκτρολογούμε σε διευθύνσεις IP, έτσι ώστε τα προγράμματα περιήγησης να εμφανίζουν τις ιστοσελίδες που θέλουμε να επισκεφθούμε. Ωστόσο, οι επιθέσεις στις καταχωρήσεις DNS που αποθηκεύονται από τον υπολογιστή σας ή στους ίδιους τους διακομιστές DNS, θα μπορούσαν να επιτρέψουν στους επιτιθέμενους να ανακατευθύνουν τα προγράμματα περιήγησης σε κακόβουλους τομείς, όπως ιστοσελίδες phishing.

4. Επιθέσεις session hijacking: Τα Session IDs εκδίδονται από ιστοσελίδες και διακομιστές εφαρμογών, όταν οι χρήστες συνδέονται. Αλλά αν οι επιτιθέμενοι καταφέρουν να παραβιάσουν αυτά τα αναγνωριστικά ή να τα υποκλέψουν (αν δεν είναι κρυπτογραφημένα), τότε θα μπορούσαν να συνδεθούν στις ίδιες ιστοσελίδες/εφαρμογές μεταμφιεσμένοι ως χρήστες. Μετά, είναι εύκολη η κλοπή ευαίσθητων δεδομένων και ενδεχομένως οικονομικών στοιχείων.

5. Επίθεση «man in the middle»/Επίθεση browser: Εάν οι επιτιθέμενοι καταφέρουν να παρεμβληθούν μεταξύ του προγράμματος περιήγησής σας και των ιστοσελίδων που επισκέπτεστε, μπορεί να είναι σε θέση να τροποποιήσουν την κυκλοφορία – για παράδειγμα, να σας ανακατευθύνουν σε μια σελίδα phishing, να σας παραδώσουν ransomware ή να κλέψουν συνδέσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείτε δημόσια ασύρματα δίκτυα Wi-Fi.

6. Εκμετάλλευση εφαρμογών ιστού: Επιθέσεις όπως το cross-site scripting μπορούν να στοχεύουν εφαρμογές στο μηχάνημά σας και όχι το πρόγραμμα περιήγησης. Σε αυτή την περίπτωση το πρόγραμμα περιήγησης χρησιμοποιείται για την παράδοση ή την εκτέλεση του κακόβουλου αρχείου.

Παράλληλα υπάρχει το ζήτημα των λεγόμενων cookies, τα οποία είναι μικρά κομμάτια κώδικα που δημιουργούνται από διακομιστές ιστού και αποθηκεύονται από το πρόγραμμα περιήγησής σας για ορισμένο χρονικό διάστημα. Από τη μία, αποθηκεύουν πληροφορίες που μπορούν να βοηθήσουν να γίνει η εμπειρία περιήγησής σας πιο εξατομικευμένη – για παράδειγμα, να εμφανίζονται σχετικές διαφημίσεις ή να διασφαλίζεται ότι δεν χρειάζεται να συνδεθείτε κάθε φορά που επισκέπτεστε την ίδια ιστοσελίδα. Από την άλλη όμως, συνιστούν πρόβλημα προστασίας της ιδιωτικής ζωής και πιθανό κίνδυνο για την ασφάλεια, εάν οι χάκερ αποκτήσουν τα cookies.

Οι 12 συμβουλές

Οι χρήστες μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα για να μειώσουν τους κινδύνους ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικής ζωής κατά την περιήγησή τους στο διαδίκτυο. Ακολουθούν 12 συμβουλές για βέλτιστες πρακτικές:

1. Επισκεφθείτε μόνο ιστοσελίδες HTTPS (με λουκέτο στη γραμμή διευθύνσεων του προγράμματος περιήγησης), που σημαίνει ότι οι χάκερ δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την κυκλοφορία μεταξύ του προγράμματος περιήγησής σας και του διακομιστή ιστού.

2. Ενημερωθείτε για το phishing, ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο απειλών από το πρόγραμμα περιήγησης που μεταδίδονται μέσω email και ηλεκτρονικών μηνυμάτων. Ποτέ μην απαντάτε ή κάνετε κλικ σε ένα ανεπιθύμητο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου χωρίς να ελέγξετε τα στοιχεία του αποστολέα. Και μη δίνετε ευαίσθητες πληροφορίες.

3. Σκεφτείτε πριν κατεβάσετε εφαρμογές ή αρχεία. Πάντα να χρησιμοποιείτε τις επίσημες τοποθεσίες.

4. Χρησιμοποιήστε μια εφαρμογή ελέγχου ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων (MFA) για να μειώσετε τον αντίκτυπο της κλοπής διαπιστευτηρίων.

5. Χρησιμοποιήστε ένα VPN από έναν αξιόπιστο πάροχο και όχι μια δωρεάν έκδοση. Αυτό θα δημιουργήσει μια κρυπτογραφημένη σήραγγα για την κυκλοφορία σας στο διαδίκτυο για να την κρατήσει ασφαλή και να την αποκρύψει από τρίτους.

6. Επενδύστε σε λογισμικό ασφαλείας από έναν αξιόπιστο προμηθευτή.

7. Ενεργοποιήστε τις αυτόματες ενημερώσεις στο λειτουργικό σας σύστημα και στο λογισμικό των συσκευών/μηχανημάτων σας.

8. Ενημερώστε τις ρυθμίσεις του προγράμματος περιήγησης για να αποτρέψετε την παρακολούθηση και να αποκλείσετε τα cookies και τα αναδυόμενα παράθυρα τρίτων.

9. Απενεργοποιήστε την αυτόματη αποθήκευση κωδικού πρόσβασης στο πρόγραμμα περιήγησης, αν και αυτό θα επηρεάσει την εμπειρία του χρήστη κατά τη σύνδεση.

10. Εξετάστε το ενδεχόμενο χρήσης ενός προγράμματος περιήγησης/μηχανής αναζήτησης με γνώμονα την προστασία της ιδιωτικής ζωής για να ελαχιστοποιήσετε την κρυφή κοινή χρήση δεδομένων.

11. Χρησιμοποιήστε επιλογές ιδιωτικής περιήγησης (π.χ. λειτουργία Incognito του Chrome) για να αποτρέψετε την παρακολούθηση των cookies.

12. Διατηρήστε ενημερωμένο το πρόγραμμα περιήγησης και τα plugins σας, για να μειώσετε τον κίνδυνο εκμετάλλευσης ευπαθειών. Απεγκαταστήστε μη ενημερωμένα plugins για να μειώσετε περαιτέρω την πιθανότητα επιθέσεων.

πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ευάλωτοι λόγω... άγνοιας - Συνέντευξη για την Κυβερνοασφάλεια στον τοπικό τύπο



 Συνέντευξη στην εφημερίδα «Πολιτεία Λαρισαίων» 


ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΗΛΕΚΡΟΝΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΟΕΓΚΛΗΜΑ – Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ 

Πριν δύο δεκαετίες περίπου στην καθημερινότητά μας δεν υπήρχε το ίντερνετ, τηλεφωνιόμασταν μόνο στα σταθερά τηλέφωνα, ενημερωνόμασταν μόνο από εφημερίδες, τηλεόραση και ραδιόφωνο, αγοράζαμε από τα εμπορικά καταστήματα με φυσική παρουσία, τυπώναμε τις φωτογραφίες μας και φτιάχναμε άλμπουμ και φλερτάραμε μόνο δια ζώσης. Σήμερα όλα αυτά αποτελούν παρελθόν και οι συνήθειες έχουν αλλάξει  τελείως. Το διαδίκτυο αποτελεί ανάγκη και προτεραιότητα και έχει μπει στις ζωές όλων. Κι ενώ έχει μικρύνει τις αποστάσεις και χάρισε στους ανθρώπους τη συνεχή επικοινωνία, έλυσε τα προβλήματα επαγγελματιών με άμεσες συναλλαγές και βοήθησε στην άμεση ενημέρωση όλων μας, δημιούργησε όμως κι ένα σωρό προβλήματα αλλά και εγκλήματα για τα οποία έπρεπε να μεριμνήσει ο νομοθέτης. Πέρα λοιπόν απ’ όλα τα άλλα σοβαρά προβλήματα του αιώνα μας, ήρθε στη ζωή μας και η μάστιγα του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Καθημερινά άνθρωποι όλων την ηλικιών πέφτουν θύματα απάτης, εκβιασμού και παραπλάνησης, ενίοτε με τραγικές συνέπειες. 

Καταρχήν θα πρέπει να επισημάνουμε ότι υφίσταται  διάκριση μεταξύ Ηλεκτρονικού εγκλήματος, δηλαδή το έγκλημα που διαπράττεται με μέσο τον Η/Υ ή τις έξυπνες φορητές συσκευές (smartphonestablets κ.λπ.) και Κυβερνοεγκλήματος ή Cybercrime, δηλαδή το έγκλημα μέσω του Διαδικτύου. 

Σήμερα, στην «Πολιτεία» φιλοξενούμε τον κ. Απόστολο Καψάλη, Αρχιφύλακα της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Λάρισας και Περιφερειακό Αστυνομικό Σύνδεσμο της  Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για τη Δ.Α. Λάρισας, που θα μιλήσει για όλα όσα αφορούν στη νέα αυτή μάστιγα του αιώνα μας.

 

-Κύριε Καψάλη, πότε συστάθηκε στην Ελλάδα η Δίωξη του ηλεκτρονικού εγκλήματος και τι κατάρτιση έχουν οι υπάλληλοι της;

Η επίσημη σύσταση της Υπηρεσίας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος έγινε το 2004 ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων, οπότε συστήθηκε ένα Τμήμα στη Δ/νση Ασφάλειας Αττικής. Το 2011 η Υπηρεσία αναβαθμίστηκε σε Υποδ/νση και εν τέλει το 2014 έγινε ανεξάρτητη Διεύθυνση και μαζί δημιουργήθηκε και η Υποδιεύθυνση Βορείου Ελλάδος, όπου ανήκει η Λάρισα. Το έτος 2018 δημιουργήθηκαν λόγω του μεγάλου όγκου της δουλειάς που συσσωρεύτηκε στις δύο Υπηρεσίες Αττικής και Θεσσαλονίκης, οι περιφερειακοί σύνδεσμοι, που αποτελούνται από εκπαιδευμένους από τη ΔΙ.Δ.Η.Ε. αστυνομικούς των υπηρεσιών Ασφαλείας κάθε Νομού της Χώρας που θα έχουν άμεση επικοινωνία και σύνδεσμο με τις κεντρικές αυτές υπηρεσίες, προκειμένου να διεκπεραιώσουν υποθέσεις που απασχολούν τα όρια του κάθε Νομού. Το υπόλοιπο προσωπικό είναι και αυτό άρτια καταρτισμένο και αρκετοί εκ των αστυνομικών υπαλλήλων σπουδάζουν στο αντικείμενο (πληροφοριακά συστήματα και Κυβερνοασφάλεια). Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ένα έγκλημα που διαπράττουν έξυπνοι εγκληματίες, όπως είναι αυτοί, γνώστες της τεχνολογίας και της πληροφορικής, χρειάζεσαι αναγκαστικά να έχεις αντίστοιχους διώκτες.

 

-Ποιος είναι ο ρόλος της υπηρεσίας;

Ο ρόλος της υπηρεσίας είναι διπλός. Αφενός οι κατασταλτικές και αφετέρου οι προληπτικές δράσεις. Οι κατασταλτικές περιλαμβάνουν υποθέσεις παιδικής πορνογραφίας, απάτες, παραβίαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, cyberbullying κ.λπ. Για τον σκοπό αυτό υπάρχει συνεργασία με τις Αρχές του εσωτερικού, διεθνείς αρχές στο εξωτερικό, Interpol(θέματα που αφορούν όλο τον κόσμο), Europol (θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση), Μ.Κ.Ο., ανεξάρτητες αρχές, εταιρείες τηλεπικοινωνιών και συνεπικουρώντας συμμετέχουμε σε διεθνείς επιχειρήσεις.

-Ποιες κατηγορίες αδικημάτων διερευνώνται από την Υπηρεσία σας;

Αναφορικά με τα αδικήματα αρμοδιότητας της ΔΙ.Δ.Η.Ε., είναι σημαντικό να αναφερθούν οι κατηγορίες εγκλημάτων που αφορούν το Διαδίκτυο και τις Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.). Ένας περιορισμένος αριθμός εγκληματικών ενεργειών μπορούν να τελεστούν αποκλειστικά και μόνο με τη χρήση Τ.Π.Ε. και μέσω του Κυβερνοχώρου. 

Ιδίως στη συγκεκριμένη κατηγορία εμπίπτουν οι κυβερνοεπιθέσεις ενάντια σε πληροφοριακά συστήματα, παράνομη πρόσβαση σε σύστημα πληροφοριών ή σε δεδομένα οι πορνογραφικές παραστάσεις ανηλίκων, οι απάτες με υπολογιστή κ.ά. Τα εν λόγω αδικήματα απαιτούν εξειδικευμένη ψηφιακή και τεχνική διερεύνηση, και για τον λόγο αυτό τη διερεύνησή τους αναλαμβάνει, ως καθ’ ύλην αρμόδια, η Υπηρεσία μας.

Από την Υπηρεσία μας όμως διώκονται και (συμβατικά) εγκλήματα τελούμενα μέσω Διαδικτύου. Λόγω της διαρκούς και ταχύτατης τεχνολογικής εξέλιξης, ένας μεγάλος αριθμός αδικημάτων που τελούνται στον φυσικό κόσμο (λ.χ. εξύβριση, δυσφήμιση, απάτη κ.α.)μπορεί πλέον να τελεστεί με την υποβοήθηση Τ.Π.Ε. και του Διαδικτύου. Συνήθως, οι δράστες εγκλημάτων αξιοποιούν τις Τ.Π.Ε. προκειμένου να επικοινωνήσουν με τα θύματά τους ή μεταξύ τους. Στις περιπτώσεις αυτές, συνήθως δεν απαιτούνται εξειδικευμένες διαδικασίες ψηφιακής διερεύνησης, ισχύουν κατά κύριο λόγο οι παραδοσιακές τεχνικές διερεύνησης, ωστόσο συνήθως απαιτείται η επικοινωνία με διαχειριστές ιστοτόπων (websites), παρόχους υπηρεσιών τηλεφωνίας, παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου (InternetServiceProviders – ISPs) ή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Συνεπώς η διερεύνησή τους μπορεί να πραγματοποιηθεί από οποιαδήποτε Υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας ή άλλη διωκτική Αρχή της Χώρας μας. 

-Σε ποιες περιπτώσεις δικογραφίες αδικημάτων δεν περιέρχονται στην Υπηρεσία σας;

Ενδεικτικά θα σας αναφέρω τη διερεύνηση ενός «συμβατικού» αδικήματος που έχει τελεστεί στο φυσικό κόσμο και το θύμα στη μήνυση/έγκλησή του στρέφεται ονομαστικά κατά συγκεκριμένου προσώπου, τη διερεύνηση ενός «συμβατικού» αδικήματος, όπου το θύμα υποδεικνύει ότι ο δράστης διαθέτει προφίλ σε ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης ή είναι κάτοχος μιας τηλεφωνικής σύνδεσης, τη διερεύνηση αδικήματος που έχει αποτυπωθεί σε οπτικοακουστικό υλικό (π.χ. βίντεο κακοποίησης ζώου) και το οποίο έχει αναρτηθεί σε δημόσια θέα σε ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης, και τη διερεύνηση διάρρηξης οικίας και αφαίρεσης συσκευών με δυνατότητα σύνδεσης στο Διαδίκτυο (κινητά τηλέφωνα, tablets, φορητοί υπολογιστές κ.λπ.).

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι προφανές ότι το υπό διερεύνηση αδίκημα δεν έχει τελεστεί με τη χρήστη Τ.Π.Ε. ή του Διαδικτύου και συνεπώς ουδεμία εξειδικευμένη ψηφιακή και τεχνική διερεύνηση απαιτείται από τη ΔΙ.Δ.Η.Ε. Αντιθέτως, σε αντίστοιχες περιπτώσεις η ΔΙ.Δ.Η.Ε. μπορεί να παράσχει συνδρομή προς τις λοιπές Υπηρεσίες του Α.Ε.Α. ή τις λοιπές διωκτικές Αρχές της Χώρας μας. 

-Στις περιπτώσεις κινδύνου ζωής και σωματικής ακεραιότητας ποιος είναι ο ρόλος της υπηρεσίας σας;

Στο άρθρο 31 του Π.Δ. 178/2014 προβλέπονται μεταξύ άλλων και οι εξής αρμοδιότητες της Υπηρεσίας μας: η διερεύνηση υποθέσεων συμμετοχής σε αυτοκτονία και περιπτώσεων εκδήλωσης πρόθεσης αυτοκτονίας ή εξαφάνισης μέσω διαδικτύου, η παροχή συνδρομής στις αρμόδιες κρατικές Υπηρεσίες για την αποτροπή αυτοκτονιών που αναγγέλλονται μέσω διαδικτύου. Σαφώς η Υπηρεσία μας δεν έχει καμία εμπλοκή στον χειρισμό τέτοιων υποθέσεων κινδύνου ζωής, στις οποίες δεν εμπλέκεται το διαδίκτυο με οιονδήποτε τρόπο (όπως π.χ. η εκδήλωση πρόθεσης αυτοκτονίας μέσω τηλεφωνικής κλήσης, sms κ.λπ.). Για τον χειρισμό των υποθέσεων αυτών δεν απαιτείται ουδεμία εξειδικευμένη ψηφιακή έρευνα πέρα από την επικοινωνία με τον αρμόδιο πάροχο υπηρεσιών τηλεφωνίας.

Οι Υπηρεσίες που χειρίζονται επείγουσες υποθέσεις κινδύνου ζωής και κρίνουν ότι η παροχή στοιχείων (π.χ. διευθύνσεις IP χρηστών και δηλωθέντα στοιχεία επικοινωνίας) από παρόχους υπηρεσιών επιγραμμικού περιεχομένου (onlineserviceproviders) όπως π.χ.: Google(υπεύθυνη για GmailYoutubeBlogspot), Meta (πρώην Facebook) (υπεύθυνη για FacebookInstagram και WhatsApp), Microsoft (υπεύθυνη για OutlookHotmail, Skype), δύνανται να υποβάλουν αίτημα προς την Υπηρεσία μας με σύντομη περιγραφή της υπόθεσης, από την οποία να προκύπτει ξεκάθαρα: α) ο κίνδυνος ζωής, β) ο επείγον χαρακτήρας και γ) ο τρόπος εμπλοκής των λογαριασμών/προφίλ για τα οποία αιτούνται την παροχή στοιχείων.  

 

-Πόσο ενημερωμένοι πιστεύετε ότι είναι οι πολίτες ώστε να αποφεύγουν τις παγίδες του διαδικτύου;

Δυστυχώς οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Η αύξηση στις καταγγελίες για διαδικτυακές απάτες το 2021 σε σχέση με το 2020 αγγίζει το 45%. Αυτή η άνοδος μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα είναι χαρακτηριστικό δείγμα. Ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών, αν όχι το μεγαλύτερο, είναι ευάλωτοι σε κυβερνοεγκλήματα, λόγω της έλλειψης γνώσης και στοιχειώδους πληροφόρησης πάνω στην τεχνολογία. Οπότε, όλοι χρειαζόμαστε συνεχείς πληροφορίες για τον τρόπο αναγνώρισης και αποφυγής από παγίδες που επιφυλάσσει το διαδίκτυο. Αρκετοί πολίτες πιστεύουν ότι μόνο οι αφελείς και οι άπληστοι πέφτουν θύματα κυβερνοεγκληματιών. Η αλήθεια είναι ότι οι δράστες που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως χώρο δράσης τους είναι αρκετά έξυπνοι – εύστροφοι, κι αν δεν γνωρίζεις τι να προσέξεις, οποιοσδήποτε μπορεί να πέσει θύμα. Σε όλα τα ανωτέρω, συνετέλεσε κατά μεγάλο ποσοστό η πανδημία, λόγω της ραγδαίας αύξησης των διαδικτυακών συναλλαγών και δραστηριοτήτων και εφόσον η ψηφιακή ανασυγκρότηση των κρατών επετεύχθη σε μικρό διάστημα, έτσι κατέστη επιτακτική ανάγκη και η εκπαίδευση των χρηστών σχετικά με την ψηφιακή ασφάλεια. 

 

-Ποια ηλεκτρονικά εγκλήματα τελούνται σε μεγαλύτερο βαθμό στη χώρα μας, και πόσο συχνά δέχεστε καταγγελίες;

Οι περιπτώσεις του αδικήματος της απάτης με υπολογιστή (άρθρο 386Α του Π.Κ.) έχουν την «τιμητική τους» στη Χώρα μας. Το ονομαζόμενο, ηλεκτρονικό ψάρεμα ή “phishing”, έχει λάβει τεράστιες διατάσεις και είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος των δραστών του διαδικτύου και ο συχνότερος τρόπος τέλεσης κυβερνοεγκλήματος. Ο όρος προέρχεται από αργκό των παλαιών χάκερ με ρίζα το fishing – ψάρεμα και αποτελεί μια ενέργεια εξαπάτησης των χρηστών του διαδικτύου, κατά την οποία ο «θύτης» – δράστης υποδύεται μια αξιόπιστη οντότητα, εκμεταλλευόμενος την ελλιπή προστασία που παρέχουν τα ηλεκτρονικά εργαλεία, και την άγνοια του χρήστη – «θύματος», με σκοπό την αθέμιτη απόκτηση προσωπικών δεδομένων, όπως είναι ευαίσθητα ιδιωτικά στοιχεία και κωδικοί, για την απόσπαση περιουσιακού οφέλους. Επίσης, το phishing, έχει και παραλλαγές όπως το ”smishing” και “vishing”, δηλαδή η υποκλοπή ή εκμαίευση των διαπιστευτηρίων ηλεκτρονικών τραπεζικών πλατφόρμων, με απατηλά μηνύματα (e-mails ή sms), με τη μόλυνση των πληροφοριακών συστημάτων των θυμάτων με κακόβουλο λογισμικό, και η εξαπάτηση μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας του δράστη με τον παθόντα, παρουσιάζοντας του ψευδή γεγονότα ως αληθή με σκοπό την απόσπαση προσωπικών στοιχείων και κωδικών. Εκτός των ανωτέρω περιπτώσεων, υπάρχουν συχνές καταγγελίες στην Υπηρεσία μας για: οικονομικά κυβερνοεγκλήματα όπου εμπλέκονται ηλεκτρονικά/ψηφιακά νομίσματα (crypto), αδικήματα παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ήτοι παραβίαση λογαριασμών μέσων κοινωνικής δικτύωσης με την μέθοδο της κοινωνικής μηχανικής (social engineering), απάτες με το πρόσχημα της επένδυσης σε κρυπτοχρήματα (crypto investing), αδικήματα τελούμενα σε βάρος ανηλίκων μέσω διαδικτύου, παράνομη πρόσβαση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και τέλος κυβερνοεπιθέσεις με λυτρισμικό ή “ransomware”. Τέλος, οι καταγγελίες στην Υπηρεσία μας είναι σε καθημερινή βάση, τόσο τηλεφωνικά, όσο και αυτοπρόσωπα και αυτό οφείλεται, όπως προανέφερα, στη ραγδαία αύξηση των διαδικτυακών συναλλαγών και δραστηριοτήτων των πολιτών στο διαδίκτυο.

- Πόσο εύκολα εντοπίζονται οι δράστες;

- Ο εντοπισμός των δραστών δεν αποτελεί καθόλου εύκολη δουλειά. Η διαφορά είναι ότι στο κυβερνοέγκλημα δεν απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία του δράστη. Είναι γεγονός ότι ο κυβερνοεγκληματίας μπορεί να βρίσκεται στον καναπέ ή την αναπαυτική καρέκλα του σπιτιού του και καθήμενος στην άλλη άκρη της υφηλίου να διαπράττει αδικήματα σε βάρος ανυποψίαστων χρηστών του διαδικτύου. Μπορώ να πω ότι οι δράστες που δρουν στο διαδίκτυο είναι αρκετά βήματα πιο μπροστά από τις διωκτικές αρχές. Σε απλή γλώσσα και χωρίς ορολογίες, αυτήν είναι η μέθοδός τους, να ανακαλύπτουν πρωτύτερα από τις διωκτικές αρχές «τρωτά σημεία» και «κακοτοπιές» των συστημάτων, έτσι ώστε να τρυπώσουν εκεί που θέλουν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί και με τα λιγότερα δυνατά ίχνη πίσω τους. Γνωρίζουν τρωτά σημεία των πληροφοριακών συστημάτων και πού ακριβώς θα εστιάσουν έτσι ώστε να πετύχουν τον στόχο τους. Πρόκειται για άτομα που γνωρίζουν πώς να αποκρύψουν τα ηλεκτρονικά τους ίχνη και πώς να «μπερδέψουν» τη ροή του χρήματος. Επίσης πρέπει να γίνει γνωστό ότι οι δράστες είναι ενημερωμένοι για τη διαδικασία και τον «δρόμο» που παίρνει μια καταγγελία ενός πολίτη. Η διαδικασία έχει ως εξής: οι διωκτικές αρχές οφείλουν να συλλέξουν το αποδεικτικό υλικό για το κάθε αδίκημα, να το θέσουν αρχικά υπόψη των δικαστικών αρχών, οι οποίες κινούν τη διαδικασία της δίωξης. Στη συνέχεια και εφόσον έχει παραγγείλει σχετικά η Εισαγγελική Αρχή, να προχωρήσουμε ως Αστυνομική Αρχή σε αναζήτηση στοιχείων από μια σειρά φορέων (τραπεζών, παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου, εταιρειών) ή να ανταλλάξουμε και να ζητήσουμε συνδρομή κι από φορείς κι οργανισμούς εκτός Ελλάδος (Europol – Interpol - Eurojust). Στην περίπτωση των θετικών αποτελεσμάτων δρομολογείται η ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας και η παραπομπή των δραστών στη δικαιοσύνη, μαζί με τα τυχόν ανευρεθέντα και κατασχεθέντα στοιχεία. H ανάκτηση των χρηματικών ποσών, η διερεύνηση μετατραπέντων σε μορφή κρυπτοχρήματος (και όχι κρυπτονομίσματος) και στη συνέχεια αναμειχθέντων (mixing), απαιτεί ειδικά εργαλεία, εξειδικευμένη γνώση, είναι μια πολύπλοκη, επίπονη, χρονοβόρα και σύνθετη διαδικασία, ωστόσο δεν είναι κάτι το αδύνατο. Αρκεί να υπάρχει η σχετική βούληση για διερεύνηση των υποθέσεων.

-Τα περισσότερα θύματα είναι ανήλικοι ή ενήλικες;

- Τα περισσότερα θύματα τυγχάνει να είναι ενήλικες, διότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εγκλημάτων που τελούνται στο διαδίκτυο είναι οι απάτες με σκοπό την απόκτηση παράνομου περιουσιακού οφέλους (onlinescams – financial frauds). Δυστυχώς όμως λόγω της συχνής και πολύωρης χρήσης του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ανηλίκους, οι ανήλικοι που έχουν πέσει θύματα εγκλημάτων που τελούνται στο διαδίκτυο καταλαμβάνουν ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό στην πίτα και εκεί πρέπει να εστιάσουμε. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι σύμφωνα με αποτελέσματα πανελλήνιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο - Δεκέμβριο του 2021 σε ένα δείγμα 5.000 μαθητών ηλικίας 12-18 ετών, το 10% των παιδιών δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα απάτης στο διαδίκτυο. Επίσης, ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, κυρίως χωρίς επίβλεψη, προσεγγίζονται κάποια στιγμή από κακόβουλους χρήστες. Ενδεικτικά του κινδύνου που διατρέχουν τα παιδιά είναι τα αποτελέσματα ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, σύμφωνα με τις οποίες το 21% των παιδιών δηλώνει ότι έχει δεχτεί διαδικτυακή παρενόχληση και ένα μεγάλο ποσοστό  επιχείρησε να την αντιμετωπίσει χωρίς να το αναφέρει σε κανέναν, το 21% των παιδιών έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο και το 41% αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους. Μάλιστα, μια πρόσφατη έρευνα σε γονείς αποκαλύπτει ότι μόνο το 32% των ερωτηθέντων ανησυχεί αν το παιδί έχει επαφή με αγνώστους κατά τη διαδικτυακή του ενασχόληση.

-Τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει προκειμένου να περιοριστεί η έξαρση του φαινομένου;

- Πιστεύω πως η ενημέρωση παίζει τον πρωταρχικό ρόλο στον περιορισμό της έξαρσης των αδικημάτων που τελούνται μέσω διαδικτύου. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατευθούμε είναι μέσω της επίγνωσης, της συνεχούς επιμόρφωσης και της αδιάκοπης ενημέρωσης. Συγκεκριμένα, γι’ αυτά που θα πρέπει να ενημερωνόμαστε συνέχεια είναι οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους οι δράστες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας, τα εργαλεία που χρησιμοποιούν για να μας ξεγελάσουν, τις προειδοποιητικές ενδείξεις, και εν τέλει πώς να προστατευθούμε και πού να απευθυνθούμε για βοήθεια. Επίσης, ένα βασικό τρίπτυχο, που θα πρέπει να προσέξουν οι πολίτες, εκτός από τη συνεχή ενημέρωση πάνω στα θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο, πρέπει να είναι: η προσοχή στην επικοινωνία τους μέσω έξυπνων συσκευών και ηλεκτρονικών μηνυμάτωνη παροχή προσωπικών και τραπεζικών στοιχείων τους σε τρίτου και η επιλογή ισχυρών κωδικών πρόσβασης και τη χρήση ελέγχου ταυτότητας πολλών παραγόντων (MFA) στους διαδικτυακούς λογαριασμούς.

-Πού μπορεί να απευθυνθεί κάποιος παθών στη Λάρισα;

-  Στη Λάρισα η Υπηρεσία μας βρίσκεται στον πρώτο όροφο του Μεγάρου της Δ.Α. Λάρισας, επί της οδού Γ. Παπανδρέου 14 και Πεσόντων Αστυνομικών (Νεάπολη). Η τηλεφωνική επικοινωνία για επείγοντα κυβερνοεγκλήματα γίνεται στο cyberalert της Δι.Δ.Η.Ε., τηλ11188 (τηλεφωνική γραμμή 24/7), σε τοπικό επίπεδο γίνεται στα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης, «100» και «112», στα τηλέφωνα του Αξιωματικού Υπηρεσίας της Υποδ/νσης Ασφάλειας Λάρισας. Αξίζει να αναφερθεί ότι από τις 13/05/2022, διαθέσιμες στο gov.gr είναι, ηλεκτρονικές καταγγελίες για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο προς τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Ελληνικής Αστυνομίας, όπου μπορούν οι πολίτες να υποβάλλουν επώνυμη καταγγελία για αδικήματα τελούμενα σε βάρος ανηλίκων μέσω διαδικτύου, οικονομικά κυβερνοεγκλήματα όπου εμπλέκονται ηλεκτρονικά/ψηφιακά νομίσματα, παραβίαση του απορρήτου των ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών επικοινωνιών, παράνομη διακίνηση οπτικοακουστικών έργων μέσω διαδικτύου, παράνομη πρόσβαση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και περιπτώσεις απάτης με υπολογιστή.

24/07/22

Ελλάδα και κυβερνοέγκλημα


 - Πότε φτάνει ένα θύμα να υποβάλει καταγγελία στις αρχές και τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος;

Οταν διαπιστώσει ότι έχει τελεστεί σε βάρος του κάποιο κυβερνοέγκλημα, μεταξύ των οποίων και η διαδικτυακή απάτη ή η απόπειρα διαδικτυακής απάτης, πράξεις οι οποίες τιμωρούνται, σύμφωνα με το υφιστάμενο ποινικό νομικό πλαίσιο. Η διαπίστωση συνήθως γίνεται μέσα από τη διαπίστωση της κίνησης του τραπεζικού λογαριασμού του θύματος ή την καταβολή χρηματικού ποσού για αγορά προϊόντος ή παροχή υπηρεσίας που δεν παραδόθηκε ή δεν παρασχέθηκε στο θύμα.

- Γιατί εκτιμάτε ότι στις περιπτώσεις απώλειας μικρών ποσών ή για άλλους λόγους πολλά θύματα δεν προβαίνουν τελικά ποτέ σε καταγγελία;

Οι λόγοι για τους οποίους δεν καταγγέλλονται στις αρχές οι μικροαπάτες είναι αρκετοί. Σημαντικότεροι από αυτούς είναι αρχικά η άγνοια των πολιτών–θυμάτων σχετικά με τις διαδικασίες υποβολής μιας καταγγελίας, σε ποιες υπηρεσίες μπορεί να γίνει, ποιες άλλες ενέργειες είναι απαραίτητες πέρα από την κίνηση της ποινικής διαδικασίας. Επίσης, η αποφυγή «γραφειοκρατικών ταλαιπωριών» με τη σκέψη «ποιος μπλέκει;» με νομικές διαδικασίες και ατέλειωτες αναβολές από ενδεχόμενες κλήσεις στα δικαστήρια. Παρατηρείται όμως και έλλειψη εμπιστοσύνης ως προς την αποτελεσματικότητα των αρχών και της δικαιοσύνης. Εδώ πρέπει να επισημανθεί η μη ύπαρξη ενός απλοποιημένου και ευέλικτου συστήματος αναφοράς (απαιτείται μήνυση για την πράξη την ώρα που θα μπορούσε να είναι ένα αυτεπάγγελτο αδίκημα). Τις παραπάνω αδυναμίες-«χαραμάδες» γνωρίζουν πολύ καλά οι κυβερνοεγκληματίες είτε εντός είτε εκτός της χώρας μας και τις εκμεταλλεύονται στο έπακρο μεγιστοποιώντας τα τεράστια κέρδη του που τροφοδοτούν την γκρίζα οικονομία και το οργανωμένο έγκλημα.

- Ποιο δρόμο ακολουθούν οι διωκτικές αρχές προκειμένου να εντοπίσουν τους επιτήδειους; Ακολουθώντας το χρήμα ή και μέσω διαφόρων άλλων μεθόδων;

Οι διωκτικές αρχές οφείλουν να συλλέξουν το αποδεικτικό υλικό για το κάθε αδίκημα απάτης, να το θέσουν αρχικά υπόψη των δικαστικών αρχών οι οποίες κινούν τη διαδικασία της δίωξης και στη συνέχεια να το αξιοποιήσουν με επιστημονικό τρόπο μέσα από τις πλέον ενδεδειγμένες ενέργειες του αρμοδίου τμήματος ψηφιακής διερεύνησης και διενέργειας πραγματογνωμοσύνης της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών, να προχωρήσουν σε αναζήτηση στοιχείων από μια σειρά φορέων (τραπεζών, παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου, εταιρειών), να ανταλλάξουν και να ζητήσουν συνδρομή κι από φορείς κι οργανισμούς εκτός Ελλάδος (Europol-Interpol-Eurojust). Στην περίπτωση των θετικών αποτελεσμάτων δρομολογείται η ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας και η παραπομπή των δραστών στη δικαιοσύνη, μαζί με τα τυχόν ανευρεθέντα και κατασχεθέντα στοιχεία.

- Είναι επαρκές το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο;

Το νομικό και θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει θα έλεγα ότι δεν είναι πλήρως επαρκές καθότι οι κυβερνοαπάτες δεν αποτελούν αδίκημα που διώκεται αυτεπάγγελτα, ενώ τίθενται σημαντικά εμπόδια στην έρευνα με το θέμα του τραπεζικού απορρήτου, καθώς η σχετική νομοθεσία χρονολογείται από το 1970. Περαιτέρω, απουσιάζει η εξειδίκευση των δικαστικών λειτουργών και δεν υπάρχει μια και μοναδική εισαγγελική αρχή για το κυβερνοέγκλημα. Εκτός αυτού, απουσιάζει η καθολική χρήση των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών στα δικαστήρια. Αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόβλεψη για ενίσχυση των υποδομών με εξειδικευμένα στελέχη–εμπειρογνώμονες (με γνώσεις στα χρηματοπιστωτικά ζητήματα, στα θέματα κρυπτοχρήματος), ενώ δεν υπάρχει το ψηφιακό πορτοφόλι του Ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση κατάσχεσης κρυπτοχρήματος που εμπλέκεται σε ποινική υπόθεση. Η παράθεση αυτή είναι ενδεικτική και θα πρέπει να εμπλουτιστεί από τις καλές πρακτικές που εφαρμόζουν χώρες που αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά το κυβερνοέγκλημα.

- Μέχρι πού μπορεί να φτάσει μία υπόθεση πριν απαιτηθεί διεθνής αστυνομική συνεργασία;

Τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από τις αρχές επιβολής του νόμου και έχουν αρχικά υποβληθεί στην αρμόδια κατά τόπο εισαγγελική αρχή, αξιοποιούνται στη συνέχεια σε όλα τα επίπεδα και τις δυνατότητες που υπάρχουν σε εγχώριο επίπεδο. Ωστόσο πολλές φορές είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία (τόσο σε αστυνομικό όσο και σε δικαστικό επίπεδο) διότι πολλά στοιχεία όπως για παράδειγμα ο τραπεζικός λογαριασμός που έχουν μεταφερθεί με παράνομο τρόπο τα χρήματα των θυμάτων βρίσκεται και συνδέεται με χώρα του εξωτερικού (είτε εντός είτε εκτός Ε.Ε.).

- Παρατηρείτε αύξηση σε αυτές τις απάτες τα τελευταία χρόνια ;

Η αύξηση που παρατηρείται στο κυβερνοέγκλημα και ειδικότερα στις απάτες που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των δηλωθέντων κυβερνοεγκλημάτων αποτυπώνεται ξεκάθαρα στις πρόσφατες εκθέσεις της Europol και του FBI αλλά και της Eurojust.

- Τι ύψους χρηματικά ποσά εκτιμάτε ότι μπορεί να έχουν χαθεί ;

Απόλυτη γνώση για το ύψος των χρηματικών ποσών που έχουν χαθεί δεν μπορεί να υπάρχει για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι ότι δεν καταγγέλλονται όλα τα περιστατικά. Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με το πολυκατακερματισμό της διαδικασίας αφού κάποιος μπορεί να το καταγγείλει είτε στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή είτε σε εξειδικευμένη υπηρεσία είτε απευθείας στις εισαγγελικές αρχές (εξήντα τρεις {63} τον αριθμό για μια χώρα σαν την Ελλάδα) και απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα ή μια πλατφόρμα που να συγκεντρώνει όλα αυτά τα στοιχεία. Ίσως από τα πιο αξιόπιστα στοιχεία που έχουν εμφανιστεί πρόσφατα στη χώρα μας είναι αυτά της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις θεσμικές τράπεζες. Η αποσπασματική αυτή εικόνα προκύπτει κι από τα στοιχεία της Europol.

- Υπάρχει τρόπος να ανακτηθούν τα χρήματα των θυμάτων ή εάν μετατραπούν σε κρυπτονομίσματα ή μεταφερθούν μεταξύ πολλαπλών τραπεζικών λογαριασμών μέσω προσώπων-μεταφορέων παράνομου χρήματος (money mules), χάνονται τα ίχνη τους ;

Η ανάκτηση των χρηματικών ποσών, η διερεύνηση μετατραπέντων σε μορφή κρυπτοχρήματος (και όχι κρυπτονομίσματος) και στη συνέχεια αναμειχθέντων (mixing), απαιτεί ειδικά εργαλεία, εξειδικευμένη γνώση, είναι μια πολύπλοκη, χρονοβόρα και σύνθετη διαδικασία, ωστόσο δεν είναι κάτι το αδύνατο. Αρκεί να υπάρχει σχετική βούληση για διερεύνηση των υποθέσεων. Ενδεικτικά αναφέρω την πρόσφατη περίπτωση που είναι και στο στόχαστρο της Europol (υπόθεση Pandora papers) όπου χρήματα από εγκληματικές δραστηριότητες και από άλλες ύποπτες δραστηριότητες έχουν μεταφερθεί σε εξωχώριους τόπους και φορολογικούς παραδείσους. Είναι θέμα προτεραιότητας.

12/07/22

Κυβερνοεγκλήματα και διαδικτυακές απάτες


-Διαδικτυακές παγίδες, phishing mails και sms.

-Τηλεφωνικές απάτες με το πρόσχημα της παραγγελίας αγαθών (εκμαίευση διαπιστευτηρίων ebanking και στοιχείων τραπεζικών καρτών).

-Απάτες με τηλεφωνικές αγορές προϊόντων από εμπορικά καταστήματα (με τη μέθοδο του πλαστού εμβάσματος).

-Απάτες με διαδικτυακές αγορές από αμφίβολα sites «eshops».

-Απάτες με αγγελίες, κυρίως στο “Marketplace, “car.gr.

-Υποκλοπή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου επιχειρήσεων «man in the middle».

-Κυβερνοεπιθέσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις, λογιστικά γραφεία και δημόσιες υπηρεσίες (Ransomware).

-Απάτες με δάνεια (που υπόσχονται ψεύτικα προφίλ σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης).

-Απάτες με Sim Swapping.

-Απάτη με επενδύσεις – αγορά κρυπτονομισμάτων (financial scams).

-Απατηλές αγγελίες για εργασία και ενοικίαση οικιών στο εξωτερικό.

-Απάτες με τα ενοίκια και τα επιδόματα (δράστες υφαρπάζουν ή υπεξαιρούν κωδικούς taxisnet και δηλώνουν ενοίκια στην Εφορία για την καταβολή επιδομάτων από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α.).

-Ρομαντικές Απάτες.

-Νιγηριανές απάτες.

 



 Λοιπά Κυβερνοεγκλήματα

-Cyberbullying (διαδικτυακός εκφοβισμός).

-Grooming (αποπλάνηση ανηλίκων στο διαδίκτυο).

-Sextortion (σεξουαλική παρενόχληση στο Διαδίκτυο ή αλλιώς σεξουαλικός διαδικτυακός εξαναγκασμός και εκβιασμός).

-Παραβίαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (δημιουργία προφίλ κλώνων με σκοπό τη δυσφήμηση)

 

 

Τα «όπλα» ενός απατεώνα μπορεί να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:


-Οι απατεώνες πλέκουν περίπλοκες, αλλά πειστικές ιστορίες για να πάρουν αυτό που θέλουν.

-Χρησιμοποιούν τα προσωπικά στοιχεία των θυμάτων, τα οποία προηγουμένως έχουν εκμαιεύσει από αυτούς, χωρίς να το αντιληφθούν και να κάνουν την απάτη πιο πιστευτή.

-Οι απατεώνες αρέσκονται να δημιουργούν μια αίσθηση επείγουσας ανάγκης ώστε να μην έχετε χρόνο να σκεφτείτε σωστά την κατάσταση και να αντιδράσετε στα συναισθήματα και όχι στη λογική.

-Με την ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο και τα έξυπνα λογισμικά, είναι εύκολο και δεν χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση πλέον για τους απατεώνες να δημιουργήσουν παραποιημένα και επισημοφανή έγγραφα. Ένα έγγραφο που φαίνεται να είναι γεμάτο με νομική ορολογία μπορεί να δώσει κύρος στην απάτη και επίσης παραποιημένα τραπεζικά έγγραφα όπου φαίνονται δήθεν κινήσεις και εντολές που δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.

-Οι απατεώνες ενδέχεται κατά την τηλεφωνική τους επικοινωνία να καλλιεργήσουν εμπιστοσύνη και να πείσουν ότι είναι συνεργάτες σας, φίλοι ή ενδιαφέρονται ρομαντικά. Παίζουν με τα συναισθήματά των θυμάτων χρησιμοποιώντας τον ενθουσιασμό, την υπόσχεση μιας αγάπης, τη συμπάθεια σε μια κακοτυχία, την ενοχή για μη παροχή βοήθειας ή το άγχος και τον φόβο δημοσιοποίησης προσωπικών στιγμών και μέσων. Τα κόλπα του απατεώνα έχουν σχεδιαστεί για να σας κάνουν να εγκαταλείψετε την άμυνα σας, να καλλιεργήσουν εμπιστοσύνη στην ιστορία τους και να σας κάνουν να ενεργήσετε γρήγορα ή παράλογα και να προχωρήσετε στο τελικό στάδιο – να στείλετε τα χρήματα.

-Μια απάτη μπορεί να έχει όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας πραγματικής επιχείρησης χρησιμοποιώντας φανταχτερές – δελεαστικές διαφημίσεις με τεχνική ορολογία που συνοδεύονται από τηλεφωνικά κέντρα και επαγγελματικές ιστοσελίδες συνήθως «μαϊμού». Παρομοίως, χρησιμοποιούνται τακτικές πωλήσεων υψηλής πίεσης λέγοντας ότι είναι μια περιορισμένη προσφορά, οι τιμές θα ανέβουν ή ότι η αγορά θα αλλάξει πορεία και η ευκαιρία θα χαθεί.


ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΡΟΠΟΥ ΤΕΛΕΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ


v  «Phishing Smishing & Vishing» ή «ηλεκτρονικό ψάρεμα με mailsms και τηλεφωνικά»

Δράστες αποστέλλουν ηλεκτρονικό μήνυμα – email,  συνήθως με το όνομα της πλατφόρμας της τράπεζας π.χ. “I-BANK” , “WINBANK” , “ALPHA WEB” κλπ, και με απατηλό μήνυμα ότι θα μπλοκαριστεί η κάρτα ή να ενημερώσει τους όρους για επικείμενο κλείσιμο του λογαριασμού, υπάρχει παραπομπή σε σχετικό link ή banner ενεργοποίησης, που σε μεταφέρει σε πλατφόρμα παρόμοια - πανομοιότυπη με αυτήν της τράπεζας του θύματος και εκεί πειθόμενοι θέτουν τα διαπιστευτήρια εισόδου του ebanking τους με αποτέλεσμα, απώλεια χρηματικών ποσών ή μεταφοράς τους σε διαδικτυακές τράπεζες ή μετατροπή αυτών σε κρυπτονομίσματα.

v  Κοινωνική Μηχανική ή αλλιώς Social Pharming.

Οι κυβερνοεγκληματίες έχοντας τη διαχείριση και αποκλειστική χρήση των λογαριασμών “Facebook” που παραβίασαν (ψαρεύοντας προηγουμένως τους κωδικούς με διαφημίσεις ή link), υποδύονται τους πραγματικούς χρήστες και αποστέλλουν πλήθος απατηλών μηνυμάτων μέσω της εφαρμογής επικοινωνίας “Facebook Messenger” στους διαδικτυακούς τους φίλους (επαφές του λογαριασμού) και επικαλούνται άμεση ανάγκη για χρηματική βοήθεια εξαιτίας υποτιθέμενης απώλειας πορτοφολιού ή τραπεζικής κάρτας.  Κατά αυτό τον τρόπο, δηλαδή με την εν γνώσει τους παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών, καταπείθουν τα θύματα/αποδέκτες των μηνυμάτων/διαδικτυακούς φίλους του αρχικού θύματος και εν τέλει αποσπούν χρηματικά ποσά.

v  «Ransomware» ή αλλιώς ο «ιός που αποκρυπτογραφεί αρχεία».

Πρόκειται για τον τρόπο κατά τον οποίο οι κυβερνοεγκληματίες πραγματοποιούν επίθεση με κακόβουλο λογισμικό, στην οποία ένας ιός συνήθως τύπου Trojan (δούρειος ίππος), προσβάλει τον υπολογιστή του επιτιθέμενου και τα αρχεία αυτού ή τα εξωτερικά μέσα αποθήκευσης που υπάρχουν συνδεδεμένα. Συνήθως εμφανίζεται ως κακόβουλο - μολυσμένο επισυναπτόμενο αρχείο σε email, κρυπτογραφεί όλα τα αρχεία και δεν έχεις καμία πρόσβαση, μέχρι να αποδόσεις ένα χρηματικό ποσό.

v  Επενδυτικές απάτες «Financial scams».

Οι επενδυτικές απάτες παρουσιάζονται σε πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων της αγοράς κρυπτονομισμάτων, επιχειρηματικών εγχειρημάτων, διαχειριζόμενων κεφαλαίων και αγοροπωλησία μετοχών ή ακινήτων. Οι απατεώνες στολίζουν τις «ευκαιρίες» με ιστότοπους για να καμουφλάρουν τις δόλιες ενέργειές τους. Συχνά ξεκινούν μ’ ένα τηλεφώνημα ή email από το πουθενά που προσφέρουν μια «ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί», μια «ευκαιρία με υψηλή απόδοση» ή μια «εγγυημένη» ευκαιρία. Ο απατεώνας συνήθως λειτουργεί από το εξωτερικό και αρχικά ζητά μια προκαταβολή που πάντα αποδίδει διπλάσιο χρηματικό ποσό. 

v  Ρομαντικές Απάτες.

Οι απατεώνες των γνωριμιών και ειδυλλίων δημιουργούν ψεύτικα προφίλ σε εφαρμογές για κινητά ή πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, InstagramTinderTumblr κλπ χρησιμοποιώντας φωτογραφίες και στοιχεία που συχνά έχουν αντλήσει από ανοιχτές πηγές του διαδικτύου. Χρησιμοποιούν αυτά τα προφίλ σε μια προσπάθεια να ξεκινήσουν μια σχέση με τα θύματα που μπορεί να κρατήσει μήνες ή και χρόνια, απλά για να μπορέσουν να πάρουν τα χρήματά τους. Ο απατεώνας θα ζητήσει χρήματα για βοήθεια σε κάποια ασθένεια, τραυματισμό, έξοδα ταξιδιού ή οικογενειακή κρίση. Είναι άκαρδοι και λένε ψέματα για να επωφεληθούν από την καλή, ανθρώπινη φύση. Οι απατεώνες συνήθως είναι στο εξωτερικό κι έχουν κάποια δικαιολογία για το λόγο που είναι εκεί, όπως λόγω στρατιωτικής θητείας, εργάζονται ως μηχανικοί ή φροντίζουν κάποιο φίλο ή συγγενή. Ποτέ δεν είναι αυτοί που λένε ότι είναι και μερικοί πονηροί απατεώνες είναι ακόμη διατεθειμένοι να στείλουν και δωράκια. Αυτό είναι μόνο ένα μέρος του μεγαλεπήβολου σχεδίου τους για να πάρουν ακόμα περισσότερα χρήματα αργότερα.

v  Νιγηριανές απάτες.

Υποτιθέμενος εκλιπόν συγγενής με το ίδιο επώνυμο από το εξωτερικό που άφησε αμύθητη περιουσία σε διαθήκη και ο εκκαθαριστής της περιουσίας στέλνει απατηλό email ή μήνυμα σε μέσο  κοινωνικής δικτύωσης όπου ζητάει κάποιο χρηματικό ποσό, για την αποδοχή της περιουσίας.

v  Απατηλές αγγελίες για εργασία και ενοικίαση οικιών στο εξωτερικό, διαδεδομένες σε χώρες με οικονομικά προβλήματα, οικονομική κρίση.

Οι δράστες καταφέρνουν και αποσπούν προκαταβολές με εμβάσματα μέσω W.U. - Paylink ή διατραπεζικά μέσω αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων.

v  Υποκλοπή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου επιχειρήσεων «man in the middle».

Συνήθως πραγματοποιούνται κατά τις εμπορικές συναλλαγές με μεγάλα εμβάσματα στο εξωτερικό και όχι μόνο. Οι δράστες εισέρχονται παράνομα στα ψηφιακά συστήματα της εταιρείας και παρακολουθούν τις συναλλαγές, όπου και επεμβαίνουν εγκαίρως με αλλαγή του τραπεζικού λογαριασμού, αποστολή ψεύτικου προτιμολογίου παραγγελίας ή αλλάζοντας το email της εταιρείας.

v  Απατηλές αγγελίες για εργασία και ενοικίαση οικιών στο εξωτερικό, διαδεδομένες σε χώρες με οικονομικά προβλήματα, οικονομική κρίση.

Οι δράστες καταφέρνουν και αποσπούν προκαταβολές με εμβάσματα μέσω W.U., Paylink κλπ (γενικά εταιρείες μεταφοράς χρηματικών ποσών) ή διατραπεζικά μέσω αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων.


ΘΕΜΑΤΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

Για την ποινική δίωξη του Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (Κυβερνοεγκλήματος) εφαρμόζονται κανονικά οι διατάξεις του κοινού Ποινικού Κώδικα και του ΚΠοιν. Δικ. Η διαφορά είναι ότι στο κυβερνοέγκλημα δεν απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία δράστη. Οι δράστες μπορεί να βρίσκονται στην καρέκλα του σπιτιού τους ή του κτιρίου της εγκληματικής οργάνωσης, αναπαυτικά καθήμενοι και να διαπράττουν αδικήματα.

- Στη χώρα μας το Ποινικό Δίκαιο είναι αρκετά αυστηρό. Δυστυχώς όμως δεν προβλέπεται από την Ελληνική Νομοθεσία μια ιστοσελίδα να «πέσει», αλλά μόνο να περιοριστεί η πρόσβαση σε αυτή και μόνο σε περίπτωση πειρατείας – πνευματικών δικαιωμάτων. Επίσης προβλέπεται από το επιχειρησιακό σχέδιο «ΝΙΚΙΑΣ», η ενεργοποίηση του Συμβούλου Υγείας για εκδηλώσεις αυτοκτονίας στο Διαδίκτυο.

- Καμία έρευνα δεν γίνεται στο διαδίκτυο χωρίς την άρση του απορρήτου. Γνωρίζουμε ότι για να διεξάγουμε έρευνα χρειάζεται οπωσδήποτε άρση του απορρήτου. Αυτήν επιτυγχάνετε με σχετικές Εισαγγελικές Διατάξεις και Βουλεύματα των Εισαγγελικών Αρχών. Αυτό το γνωρίζουν οι εγκληματίες και το εκμεταλλεύονται.

Περιορισμός πρόσβασης σε περιεχόμενο στο Διαδίκτυο

Στη Χώρα μας προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία και είναι τεχνικά εφικτός ο περιορισμός πρόσβασης χρηστών σε περιεχόμενο στο Διαδίκτυο (προσοχή, όχι διαγραφή περιεχομένου ιστοτόπου), σε συνεργασία με τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου (Internet Service Providers – ISPs) που λειτουργούν στην Ελλάδα, στις ακόλουθες τρεις (3) περιπτώσεις:

i) φραγή πρόσβασης ημεδαπών σε ιστοσελίδες στοιχηματισμού και τυχερών παιγνίων που δεν έχουν αδειοδοτηθεί από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (Ν. 4002/2011 για τη «Ρύθμιση της αγοράς παιγνίων»),

ii) φραγή πρόσβασης ημεδαπών σε υλικό πορνογραφίας ανηλίκων που φιλοξενείται στο Διαδίκτυο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 18 του Ν. 4267/2014 «Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας και άλλες διατάξεις» και

iii) ταχεία διοικητική διαδικασία για τη διακοπή πρόσβασης σε ιστοτόπους που φιλοξενούν παρανόμως προστατευόμενα πνευματικά έργα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 66Ε «Κυρώσεις για προσβολές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο» του Ν. 2121/1993 (όπως προστέθηκε με άρθρο 52 του Ν. 4481/2017).